Zmiany w ustawie o ocenach oddziaływania na środowisko – co powinien wiedzieć inwestor?

Transformacja energetyczna, ochrona klimatu i presja regulacyjna ze strony Unii Europejskiej coraz mocniej wpływają na sposób realizacji inwestycji w Polsce. Wkrótce również krajowe przepisy w tym zakresie przejdą istotną modernizację.

Projekt nowelizacji ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tzw. ustawy OOŚ) został opublikowany przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.

Zmiany te nie są kosmetyczne – obejmują cały proces uzyskiwania decyzji środowiskowych i mają na celu dostosowanie krajowych procedur do unijnych standardów w zakresie klimatu, energii i partycypacji społecznej. Dla inwestorów oznacza to nowe obowiązki, ale również większą przejrzystość i cyfryzację procesu.

Jakie są kluczowe kierunki zmian w ustawie OOŚ?

Wzmocnienie aspektów klimatycznych i bioróżnorodności

Do obowiązkowych elementów raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko mają zostać dodane zapisy dotyczące wpływu inwestycji na klimat, w tym emisje gazów cieplarnianych, odporność infrastruktury na skutki zmian klimatu i wpływ na cele klimatyczne UE. Wprowadzony zostanie obowiązek analizy wpływu inwestycji na pochłaniacze dwutlenku węgla (np. gleby, lasy, torfowiska) oraz ocenę możliwości kompensacji przyrodniczej.

Nowe obowiązki organów administracji

Regionalni dyrektorzy ochrony środowiska będą zobowiązani do uwzględniania aspektu klimatycznego przy wydawaniu decyzji środowiskowych. Wprowadzony zostanie jednolity system wymiany danych między organami (RDOŚ, Wody Polskie, Sanepid) poprzez platformę elektroniczną, co ma skrócić czas postępowań.

Digitalizacja i przejrzystość procedur

Cały proces wydawania decyzji środowiskowych (od KIP po decyzję końcową) ma być dostępny w formie elektronicznej dokumentacji. Usprawniony ma być dostęp społeczeństwa do dokumentacji – w tym obowiązek publikacji raportów OOŚ w BIP w formacie przeszukiwalnym.

Zmienione progi dla przedsięwzięć wymagających OOŚ

W ślad za nowelizacją rozporządzenia o przedsięwzięciach mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. 2023 poz. 1724) – doprecyzowano progi dla inwestycji OZE, w tym instalacji fotowoltaicznych i wodorowych. Planowana nowelizacja ma dodatkowo objąć instalacje wodorowe przesyłowe oraz magazyny wodoru jako przedsięwzięcia wymagające decyzji środowiskowej.

Lepsze powiązanie decyzji środowiskowej z pozwoleniem na budowę

Projekt przewiduje doprecyzowanie art. 72 ust. 1 ustawy OOŚ, aby jasno wskazać, przed jakimi decyzjami inwestycyjnymi wymagana jest decyzja środowiskowa – m.in. w przypadku inwestycji wodnych, energetycznych, jądrowych i odpadowych.

Co to oznacza dla inwestorów?

✅ Więcej planowania na etapie koncepcji – inwestorzy będą musieli wcześniej analizować wpływ inwestycji na klimat i przyrodę, co zwiększa znaczenie dobrej Karty Informacyjnej Przedsięwzięcia (KIP).

✅ Większy nacisk na dane przestrzenne i pomiary terenowe – inwestorzy powinni planować aktualne inwentaryzacje przyrodnicze i monitoring klimatyczny.

✅ Cyfrowe postępowania – mniej papieru, więcej jawności – procesy środowiskowe będą łatwiejsze do śledzenia, ale też bardziej przejrzyste dla opinii publicznej.

✅ Nowe branże pod nadzorem OOŚ – w szczególności projekty wodorowe, OZE oraz instalacje przemysłowe z dużym śladem węglowym.

Jak przygotować się do nowych wymagań? 

Analizuj lokalizację z wyprzedzeniem – sprawdź, czy teren znajduje się w formie ochrony przyrody lub w jej otulinie (fotowoltaika od 0,5 ha już wymaga OOŚ).

Włącz konsultanta środowiskowego na etapie koncepcji technicznej – dzięki temu można uniknąć kosztownych zmian w projekcie po opinii RDOŚ.

Weryfikuj zgodność z MPZP – to pierwszy krok każdej inwestycji i kluczowy element procedury środowiskowej.

Uwzględnij czas na uzgodnienia – mimo cyfryzacji, realny czas uzyskania decyzji środowiskowej nadal może wynosić 6–12 miesięcy.

Zaplanuj strategię komunikacji społecznej – projekt ustawy zwiększa rolę społeczeństwa w procesach konsultacyjnych.

Podsumowanie

Planowana nowelizacja ustawy OOŚ to krok w kierunku bardziej zrównoważonego i przejrzystego procesu inwestycyjnego. Wprowadzenie aspektów klimatycznych do procedur środowiskowych jest nieuniknione – i zgodne z europejską transformacją energetyczną.

Dla inwestorów oznacza to konieczność wcześniejszego planowania, ale też większą przewidywalność i transparentność procesu administracyjnego.

Potrzebujesz wsparcia w procedurach środowiskowych?

Nie wiesz, od czego zacząć przygotowanie dokumentacji OOŚ lub jak sprawdzić, czy Twoja inwestycja wymaga decyzji środowiskowej? Zespół Ekologus Sp. z o.o od lat wspiera przedsiębiorców w skutecznym prowadzeniu procedur środowiskowych – od Karty Informacyjnej Przedsięwzięcia po decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.

💡 Skontaktuj się z nami, aby uniknąć błędów formalnych, przyspieszyć proces administracyjny i przygotować inwestycję zgodnie z najnowszymi wymogami prawnymi.