Ostatni dzwonek – przygotuj swoją firmę na wyzwania EUDR

Z uwagi na rosnące wyzwania związane z ochroną środowiska i zmianami klimatycznymi, Unia Europejska wprowadza nowe przepisy mające na celu ograniczenie wylesiania i degradacji lasów na całym świecie oraz zmniejszenie swojego wkładu w emisję gazów cieplarnianych i globalną utratę różnorodności biologicznej.

30 grudnia 2025 roku staje się kluczową datą dla wielu firm. To wtedy wchodzą w życie nowe wymogi rozporządzenia EUDR, które będą dotyczyć średnich i dużych przedsiębiorstw importujących oraz handlujących określonymi produktami. W przypadku mikro i małych przedsiębiorstw, niniejszy obowiązek wejdzie w życie od 30 czerwca 2026 r.

Nieprzestrzeganie przepisów EUDR może skutkować karami finansowymi sięgającymi do 4% rocznego obrotu w UE, a także konfiskatą towarów i czasowym zakazem prowadzenia działalności. Orgay nadzorcze w poszczególnych krajach będa miały prawo przeprowadzać niezapowiedziane kontrole przedsiębiorstw i łańcuchów dostaw.

W związku z tym, jeżeli Twoja firma importuje bądź handluje produktami:

• wytworzonymi z drewna (m.in. drewno surowe, meble i inne wyroby stolarskie, płyty wiórowe i pilśniowe, sklejki, papier),
• z towarów rolnych (tj. bydła, kakao, kawy, palmy olejowej, soi),
• niedrzewnych i nierolnych (m.in. kauczuk, skóry, nici, sznurek, opony, przemysłowe alkohole tłuszczowe),

– to rozporządzenie EUDR bezpośrednio dotyczy Twojej działalności. Nowe przepisy wymagają stworzenia systemu należytej staranności (due diligence), obejmującego zarówno ocenę ryzyka, jak i dokumentowanie zgodności z regulacjami oraz raportowanie.

Wprowadzenie odpowiednich procedur i udokumentowanie zgodności z tymi wymaganiami jest kluczowe, aby uniknąć potencjalnych sankcji prawnych i reputacyjnych.

Czym właściwie jest EUDR?

European Union Deforestation Regulation (EUDR), czyli Rozporządzenie o produktach powiązanych z wylesianiem i degradacją lasów to akt prawny Parlamentu Europejskiego i Rady UE, mający na celu zminimalizowanie wpływu Unii Europejskiej na globalne procesy wylesiania, które są związane z pozyskiwaniem surowców lub tworzeniem terenów rolniczych.

Celem EUDR jest zapewnienie, aby po 31 grudnia 2020 r. na rynek Unii Europejskiej nie trafiały żadne produkty powiązane z wylesianiem lub degradacją lasów.

Produkty objęte Rozporządzeniem nie mogą być wprowadzane do obrotu ani udostępniane na rynku UE ani z niego wywożone, o ile nie spełniają wszystkich następujących warunków:

• nie powodują wylesiania,
• zostały wyprodukowane zgodnie z właściwymi przepisami kraju produkcji; oraz
• przedłożono w ich sprawie oświadczenie o należytej staranności (DDS).

Pełna lista odnośnych produktów stanowi załącznik nr 1 do Rozporządzenia.

Co to oznacza dla przedsiębiorców?

Rozporządzenie nakłada dodatkowe obowiązki na przedsiębiorców zajmujących się obrotem odnośnymi produktami objętymi zakresem. Obejmuje to zarówno tzw. operatorów, którzy wprowadzają te produkty na rynek Unii Europejskiej lub po raz pierwszy udostępniają je na tym rynku, jak również podmioty handlowe, które zajmują się udostępnianiem tych produktów w ramach swojej działalności.

Warto zaznaczyć, że wprowadzenie produktów na rynek nie ogranicza się wyłącznie do importu towarów do UE, ale obejmuje także produkcję w UE (w tym w Polsce) i pierwsze udostępnienie produktów na rynku.

Zgodnie z EUDR, firmy muszą spełniać następujące wymagania:

1. Ocena ryzyka – przedsiębiorstwa muszą przeprowadzić dokładną ocenę ryzyka w odniesieniu do pochodzenia produktów, aby upewnić się, że nie pochodzą one z terenów objętych wylesianiem lub degradacją środowiska.
2. Zgodność z regulacjami – firmy muszą dostarczyć dowody, że ich dostawcy przestrzegają norm środowiskowych i społecznych, w tym nie uczestniczą w nielegalnym wylesianiu.
3. Raportowanie – przedsiębiorstwa muszą regularnie raportować swoje działania zgodne z przepisami EUDR oraz dokumentować wszystkie kroki, które podjęły, by zapewnić zgodność z regulacjami.

Obowiązek należytej staranności (due diligence)

Aby sprostać wymaganiom EUDR, przedsiębiorstwa muszą wdrożyć system należytej staranności w całym łańcuchu dostaw. W praktyce oznacza to zbieranie dokładnych informacji o pochodzeniu surowców, przeprowadzanie analizy ryzyka oraz dokumentowanie działań, które potwierdzają zgodność z regulacjami. Przedsiębiorstwa muszą dostarczyć dowody na to, że ich produkty nie przyczyniają się do wylesiania i są zgodne z obowiązującymi przepisami. Wymaga to zebrania precyzyjnych danych, takich jak geolokalizacja miejsc produkcji surowców, daty produkcji, informacji o dostawcach i odbiorcach, opisu towarów oraz ich ilości. Każda partia towaru powinna być przypisana do konkretnej plantacji lub działki, co pozwoli na weryfikację, czy dany obszar nie został wylesiony. Dodatkowo, firmy są zobowiązane do przechowywania całej dokumentacji oraz oświadczeń potwierdzających przeprowadzone działania przez co najmniej 5 lat, w razie kontroli ze strony organów nadzorczych.

Dlaczego warto przygotować się teraz?

Czasu na pełne dostosowanie się do wymogów EUDR jest coraz mniej. Im wcześniej rozpoczniesz przygotowania, tym łatwiej będzie Ci wdrożyć wszystkie niezbędne zmiany w firmie. Zdajemy sobie sprawę, że wdrożenie nowych regulacji wiąże się z wieloma wyzwaniami, dlatego nasz zespół doświadczonych ekspertów jest gotowy, by Cię wesprzeć na każdym etapie.

Firmy, które zlekceważą obowiązek EUDR, mogą napotkać trudności w dostosowaniu swoich procesów do nowych wymogów, co może skutkować sankcjami, problemami z łańcuchem dostaw oraz utratą zaufania wśród konsumentów i partnerów biznesowych.

Przedsiębiorstwa powinny skupić się na wprowadzeniu systemu zgodności, który obejmuje:

• Weryfikację źródeł surowców i dostawców.
• Ustanowienie odpowiednich procedur due diligence.
• Opracowanie odpowiedniej dokumentacji i raportów zgodności.
• Szkolenie pracowników w zakresie nowych przepisów.

Dostosowanie się do EUDR wzmacnia bezpieczeństwo i transparentność łańcucha dostaw. Identyfikacja pochodzenia surowców i eliminacja ryzykownych dostawców chroni firmę przed nagłymi przerwami w dostawach (np. zablokowaniem importu towaru niezgodnego z przepisami). Dzięki wdrożeniu mechanizmów kontroli dostawców i geolokalizacji upraw firma zyska większą kontrolę nad jakością i legalnością surowców. To przekłada się z kolei na budowanie zaufania klientów i partnerów biznesowych, którzy coraz częściej oczekują gwarancji, że produkty są wytwarzane z poszanowaniem środowiska. Przedsiębiorstwo spełniające wymagania EUDR może pochwalić się statusem odpowiedzialnego dostawcy, co wzmacnia jego markę i przewagę konkurencyjną. W sektorach rolno-spożywczym, leśnym czy handlu surowcami zgodność z EUDR może stać się warunkiem koniecznym współpracy – firmy, które wcześniej wdrożą te wymagania, zyskają przewagę w przetargach i negocjacjach handlowych.

Wdrożenie EUDR to jednocześnie inwestycja w zrównoważony rozwój i odporność biznesu. Przejrzysty łańcuch dostaw wolny od nielegalnego wylesiania oznacza mniejsze ryzyko reputacyjne oraz operacyjne (np. związane z przyszłymi zmianami regulacji czy bojkotami konsumenckimi). Firmy realizujące zasady zrównoważonej produkcji łatwiej nawiązują współpracę z międzynarodowymi partnerami oraz mogą liczyć na przychylność inwestorów i instytucji finansowych zwracających uwagę na ESG. EUDR wpisuje się w światowy trend zaostrzania standardów odpowiedzialności za środowisko – spełnienie tych wymogów już teraz przygotuje przedsiębiorstwo na kolejne regulacje z obszaru ochrony klimatu i praw człowieka w łańcuchach dostaw.

Jak Ekologus może Ci pomóc w dostosowaniu się do EUDR?

Zespół Ekologus oferuje kompleksową pomoc w przygotowaniach do EUDR. Dzięki naszemu doświadczeniu w obszarze ochrony środowiska, jesteśmy w stanie wesprzeć Twoją firmę w pełnym dostosowaniu jej działalności do nowych regulacji. Nasze usługi obejmują:

1. Audyt gotowości
   Przeprowadzimy szczegółowy audyt gotowości firmy w kontekście wymogów EUDR i pomożemy zidentyfikować obszary wymagające zmian, wskazując jakie kroki należy podjąć, aby firma mogła w pełni spełniać normy regulacyjne.
2. Due diligence i dokumentacja
   Opracujemy szczegółowe procedury due diligence, które pozwolą Twojej firmie na dokładną ocenę ryzyka związanego z łańcuchem dostaw. Stworzymy dokumentację zgodności, która będzie wymagana podczas audytów oraz w procesie raportowania. Na podstawie naszego doświadczenia w implementacji podobnych regulacji, przygotujemy dla Ciebie szablony oświadczeń o należytej staranności, procedury weryfikacji dostawców lub dokumentację potwierdzającą legalność pochodzenia surowców.
3. Strategia zgodności z regulacjami
   Pomożemy w stworzeniu długofalowej strategii zgodności z regulacjami EUDR oraz wspólnie opracujemy rozwiązania, które pozwolą na bieżąco monitorować zgodność z przepisami oraz minimalizować ryzyko związane z nielegalnym wylesianiem.
4. Szkolenia i wsparcie we wdrożeniu
   Oferujemy profesjonalne szkolenia dla pracowników, które pomogą zrozumieć zmiany wynikające z EUDR oraz procedury ich wdrożenia w firmie. Dodatkowo, zapewniamy wsparcie przy implementacji niezbędnych zmian w procesach biznesowych.
5. Plan awaryjny
   Opracujemy plan działania na wypadek wykrycia niezgodności lub otrzymania ostrzeżenia od organów kontrolnych, dzięki któremu będziesz wiedział, jakie kroki podjąć, aby zminimalizować ryzyko nałożenia kar.

Zrób pierwszy krok ku zgodności z EUDR – umów się na konsultację!

Dzięki naszym usługom, firmy mogą zyskać pewność, że ich operacje są zgodne z wymogami EUDR i nie narażają się na ryzyko związane z wylesianiem czy degradacją środowiska. Zachęcamy do umówienia się na bezpłatną konsultację, podczas której szczegółowo omówimy, jak możemy pomóc w dostosowaniu działalności Twojej firmy do nowych przepisów.

Skontaktuj się z nami – wspólnie przygotujemy Twoją firmę na nowe przepisy i pomożemy Ci zdobyć przewagę konkurencyjną na rynku!

Opinie naszych klientów

Więcej informacji na temat regulacji EUDR możesz znaleźć na stronie rządowej.