Analiza wymogu posiadania pozwolenia zintegrowanego dla instalacji do magazynowania odpadów niebezpiecznych

Ministerstwo Klimatu i Środowiska, we współpracy z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska, przeanalizowało wymóg posiadania pozwolenia zintegrowanego przez podmioty prowadzące tymczasowe magazynowanie odpadów niebezpiecznych (z wyłączeniem wstępnego magazynowania odpadów przez ich wytwórców) w instalacjach o całkowitej pojemności przekraczającej 50 ton. Analiza ta została przeprowadzona w oparciu o pkt 5 ppkt 5 załącznika do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. dotyczącego rodzajów instalacji mogących powodować znaczące zanieczyszczenie środowiska.

Wyniki analizy

Wyniki przeprowadzonej analizy wskazują, że około 100 instalacji w Polsce funkcjonuje bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego. W wielu przypadkach zauważono praktyki niezgodne ze stanowiskiem Ministerstwa Klimatu i Środowiska, polegające na wydawaniu zezwoleń na zbieranie lub przetwarzanie odpadów niebezpiecznych, dla instalacji, które według interpretacji Ministerstwa Klimatu i Środowiska (MKiŚ) powinny posiadać pozwolenie zintegrowane.

Rozbieżności wynikają głównie z różnych interpretacji sytuacji, kiedy mamy do czynienia z „instalacją” w kontekście magazynowania odpadów.

Wytyczne Ministerstwa Klimatu i Środowiska

Ministerstwo jasno określiło swoje stanowisko dotyczące interpretacji instalacji służących do magazynowania odpadów niebezpiecznych, w oczekiwaniu na działania, o których mowa w pkt 1, 2 lit. b oraz w pkt 4 i 6 w/w rozp., o całkowitej pojemności ponad 50 ton (z wyłączeniem wstępnego magazynowania odpadów przez ich wytwórców). W tym zakresie powołano się m.in. na wyrok NSA (II OSK 3143/17) oraz wyrok WSA (IV SA/Wa 2832/16).

W oparciu o przywołane wyroki określono:

• Brak określenia czasu i miejsca docelowych procesów przetwarzania odpadów.

Sformułowanie „w oczekiwaniu na działania” zawarte w przepisach nie precyzuje, w jakim czasie i gdzie mają nastąpić procesy wymienione w pkt 1, 2 lit. b, 4 i 6 w/w rozp.

• Niezależność od docelowej wydajności instalacji przetwarzających odpady.

Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej, nie ma też znaczenia czy wydajność instalacji na których docelowo będą przetwarzane odpady przekracza progi wskazane w w/w rozporządzeniu. Oznacza to więc, że obowiązek uzyskania pozwolenia zintegrowanego dotyczy wszystkich podmiotów prowadzących zbieranie (magazynowanie) odpadów niebezpiecznych, zgodnie z progiem pkt 5 ppk 5 w/w rozp.

• Interpretacja „całkowitej pojemności instalacji”.

Przez „całkowitą pojemność” rozumie się pojemność miejsca magazynowania uwzględniającą drogi dojazdowe, drogi przeciwpożarowe oraz ciągi komunikacyjne, z uwzględnieniem wymogów konstrukcyjnych mogących mieć wpływ na realne możliwości zmagazynowania odpadów i przepisów przeciwpożarowych.

• Szeroka definicja instalacji.

Przytoczone wyroki sądów jasno wskazują, że definicja „instalacji” zawarta w Prawie ochrony środowiska (POŚ) nie jest powiązana z przepisami prawa budowlanego. Co więcej, przepisy POŚ nie odwołują się bezpośrednio do definicji zawartych w prawie budowlanym. W związku z tym interpretacja „instalacji” powinna opierać się wyłącznie na definicji określonej w ustawie Prawo ochrony środowiska.

W kontekście gospodarki odpadami, pojęciu „instalacji” służącej do tymczasowego magazynowania odpadów niebezpiecznych przypisano szerokie znaczenie. Obejmuje ono nie tylko budowle, ale również wszelkie inne obiekty budowlane lub ich części, w obrębie których odbywa się magazynowanie odpadów (np. zbiorniki, cysterny). Kluczowe jest to, że eksploatacja takich obiektów – zarówno pojedynczo, jak i łącznie – może potencjalnie prowadzić do emisji zanieczyszczeń. Co istotne, nie jest konieczne udowodnienie, że emisja ta faktycznie nastąpiła lub nastąpi w przyszłości.

Sam fakt magazynowania odpadów niebezpiecznych w ilości przekraczającej 50 ton zakłada potencjalną możliwość emisji. W związku z tym instalacją do magazynowania odpadów uznaje się cały obiekt wraz z infrastrukturą techniczną, niezbędną do prowadzenia działalności związanej z magazynowaniem odpadów niebezpiecznych.

Konkluzja

Podmioty prowadzące tymczasowe magazynowanie odpadów niebezpiecznych (zbieranie) muszą uzyskać pozwolenie zintegrowane, jeśli ich instalacja ma pojemność powyżej 50 ton.

W obliczu jednoznacznego stanowiska Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz powołanych wyroków sądów, konieczne jest dostosowanie się do przepisów przez wszystkie podmioty prowadzące działalność w zakresie gospodarki odpadami niebezpiecznymi, których pojemność instalacji przekracza 50 ton (cały obiekt wraz z infrastrukturą niezbędna do prowadzenia działalności).

Pozwolenie zintegrowane

Od 2002 roku, wraz z wprowadzeniem do polskiego prawa unijnej Dyrektywy IPPC dotyczącej zintegrowanego podejścia do ochrony środowiska, Ekologus Sp. z o.o. specjalizuje się w kompleksowym przygotowywaniu wniosków o wydanie Pozwoleń Zintegrowanych dla przedsiębiorstw z różnych sektorów przemysłu w całej Polsce.

Przy składaniu wniosku o nowe pozwolenie wymagane jest dołączenie Raportu początkowego, który określa stan jakości powierzchni ziemi. Raport ten opracowujemy na podstawie szczegółowych badań gleby, ziemi i wód gruntowych, przeprowadzanych na terenie instalacji objętej procedurą uzyskania pozwolenia.

Zapewniamy wsparcie przedsiębiorcom na każdym etapie procesu uzyskiwania Pozwoleń Zintegrowanych, oferując profesjonalne doradztwo oraz kompleksową obsługę formalną.

Autor artykułu:
Paulina Rączka
Ekologus Sp. z o.o.